Zašto su Havaji najbolje mesto na planeti za posmatranje duga?

Povezane objave

• Zanimljive činjenice o gitarama 11/02
• Prva karta morskih čudovišta! 24/12
• Halejeva kometa: Iskustvo koje čovek doživi samo jednom 22/07

Nova studija sugeriše da su Havaji najbolje mesto na Zemlji kada je o uživanju u dugama reč. Ove višebojne meteorološke pojave uzrokovane su refleksijom, prelamanjem i disperzijom svetlosti u sitnim kapljicama vode, što rezultira spektrom svetlosti koji se pojavljuje na nebu u vidu kružnog luka.

Ovo istraživanje tvrdi da su Havaji svetska prestonica duge. U studiji „Tajne najboljih duga na Zemlji“, dr Stiven Bazinger objašnjava da su duge uočene u ovoj saveznoj američkoj državi toliko zadivljujuće, da posetioci i lokalno stanovništvo često ostavljaju svoje automobile pored puta kako bi fotografisali briljantne svetlosne prizore.

Obično se vide u rasprskavanju vodenih kapljica koje proizvodi vetar u kombinaciji s velikim, brzim talasima koji se lome blizu obale. Jedan od razloga je taj što se Havaji nalaze na ∼20°N geografske širine u regionu suptropskih područja kojim dominira Hadlijeva ćelija, što rezultira sleganjem i generalno vedrim nebom nad Havajima, proizvodeći preovlađujuće sjeveroistočne pasate.

Vreme pasata na Havajima karakterišu konvektivni pljuskovi s vedrim nebom između padavina, a prema studiji, razmak između pljuskova je dovoljan da omogući sunčevoj svetlosti da dopre do kiše ispod pljuskova, stvarajući optimalne uslove za kreiranje duge.

Noću, topla morska površina zagreva konvekciju odozdo, dok zračenje hladi vrhove oblaka, što rezultira dubljim pljuskovima kiše ujutru koji stvaraju duge na vreme za doručak.

Ključni faktor u stvaranju čestih duga je planinski karakter Havajskih ostrva. Iako svako havajsko ostrvo ima jedinstvenu topografiju i prateće orografske uticaje, u svakom slučaju planine proizvode oštre nagibe u oblacima i padavinama, koji su ključni za česta stvaranja duge. Bazinger, meteorolog s Univerziteta Havaji u Manoi, kaže da se duge na Havajima pojavljuju u havajskim pesmama i legendama, na registarskim tablicama i u imenima havajskih sportskih timova i lokalnih preduzeća.

Kulturni značaj duge se ogleda u havajskom jeziku, koji ima mnogo reči i fraza za opisivanje raznih manifestacija, uključujući duge koje se drže za Zemlju (uakoko), stojeće duge (kahili), jedva vidljive duge (punakea) i mesečevi lukovi (anuenue kau po).