Učenje po modelu – delotvoran sistem usvajanja karakteristika

Povezane objave

• Šta je disleksija i kako se manifestuje? 14/03
• Šta znamo o ešerihiji koli? 13/05
• Smartfoni i tableti usporavaju razvoj govora kod dece 02/11

Verovatno se svi sećate one čuvene priče o roditeljima koji puše cigarete i dece koja to gledaju. Jedan je od od primera koji se najčešće navodi, a najkontradiktorniji je. 

“Mama, šta to radiš?”.

“Ništa, ali to nije lepo i ti to ne smeš!”.

Početkom šezdesetih godina prošlog veka, Albert Bandura počeo je da govori o jednom novom obliku učenja, koji je u teorijama učenja do tada bio zanemarivan. Nazivao ju je različitim nazivima: učenje po modelu, učenje putem podražavanja uzora ili ugledanjem na uzor.

Danas je opšti naziv učenje po modelu i predstavlja oblik učenja u kojem subjekt (osoba koja uči) posmatrajući model (uzor) usvaja odeređene oblike ponašanja koje taj model ispoljava. Smatra se jednim od važnih oblika učenja, jer učeći po modelu usvajamo različite oblike socijalnog ponašanja, socijalnih veština, stavova, vrednosti i predrasuda.

Učenje po modelu često ima moćniji efekat nego bilo koji vid direktnog podučavanja. 

U ranom uzrastu, deca imitiraju svaki pokret, mimiku i gest svog roditelja, kasnije i po neku rutinu. Zato ne mora da vas začudi kada primetite, recimo, da dete prevrće očima kao vi, jer ste upravo vi prvi emotivni oslonac deteta koji poštuje i voli. 

“Modeli” mogu biti i ujak, stariji brat, učitelj, a u kasnijim uzrastima pevač, sportista, naučnik, književnik, biznismen ili neka druga javna ličnost. Zato je, takođe, važno da u tim fazama posebno pratite da li je ta ličnost zbir dobrih ili loših karakteristika, kako biste radili na preusmeravanju. 

Dakle, učenjem po modelu možemo naučiti mnoge korisne, ali i štetne obrazce ponašanja, zato je delotvorno u gotovo svakom uzrastu, bez obzira na kontekst.